Politica 89.8
Οι παιδικές μας αναμνήσεις από την συλλογή αυτοκόλλητων είναι συνυφασμένες με τα λεγόμενα “χαρτάκια” όπως τα λέγαμε παιδιά. Στα διαλείμματα ή και μετά το τέλος του σχολείου, βρισκόμασταν για να ανταλλάξουμε τα “διπλά” μας – ακόμα θυμάμαι την χαρά μου όταν σε μια συλλογή έτυχε να βρω δύο φορές τον Μαχλά. Πέρασαν αρκετά χρόνια αλλά πάντα υπήρχε η καψούρα με τα αυτοκόλλητα. Και αν δεν τα πέταξαν οι μανάδες μας, θεωρώντας ότι ήταν άχρηστα πράγματα ή ακόμα και δεν χάθηκαν σε μια μετακόμιση, όλοι όσοι ξεκίνησαν να ασχολούνται με αυτό το έθιμο, έχουν μόνο ευχάριστες αναμνήσεις.
Μπορεί στα μάτια κάποιου ουδέτερου να δείχνει ένα παιδικό έθιμο όμως υπάρχουν εκατομμύρια συλλέκτες σε ολόκληρο τον κόσμο, κάθε ηλικίας, που συνεχίζουν να συλλέγουν αυτοκόλλητα διάφορων συλλογών με την ιταλική εταιρεία Panini να αποτελεί τη ναυαρχίδα όλων τους. Τα SummerVibes του athleticradio.gr μίλησαν με έναν από τους μεγαλύτερους συλλέκτες στην Ελλάδα, τον Στέλιο Τζανάκο που παρά το απαιτητικό του επάγγελμα (οδοντίατρος) δεν έχει σταματήσει να συλλέγει αυτοκόλλητα έχοντας φτάσει στις 3.500 συμπληρωμένες συλλογές – ένα νούμερο ασύλληπτο!
Ο Στέλιος μιλάει για αυτό το παιδικό έθιμο, αλλά και για το Πανελλήνιο φόρουμ με αρκετές δεκάδες μέλη που δεν περιορίζονται μόνο στις ανταλλαγές και την συμπλήρωση συλλογών αλλά προχωρούν και σε αρκετά events ανά την Ελλάδα.
Στέλιο τι σημαίνει για συλλέκτες και μη το “φαινόμενο” ανταλλαγή αυτοκόλλητων;
“Καλησπέρα Μανώλη. Η ανταλλαγή αυτοκόλλητων είναι μια συνήθεια που είχε ξεκινήσει από τότε που υπήρχαν τέτοιες συλλογές με αυτοκόλλητα, (αλλά και κάρτες) και στο πλαίσιο αυτών των «ανταλλαγών» επιδίωξη του συλλέκτη είναι να συμπληρώσει ένα άλμπουμ ή μια συλλογή με αυτοκόλλητα δίνοντας κάποιο/α αυτοκόλλητο/α που έχει «διπλό» (υπάρχει μια φορά στη συλλογή και το έχει βρει ξανά, οπότε είναι προς ανταλλαγή) με κάποιο/α αυτοκόλλητο/α που του λείπει(από τις λεγόμενες «ελλείψεις» του. Πιο απλουστευμένα δίνουμε τα αυτοκόλλητα που έχουμε «διπλά» για να αποκτήσουμε κάποιο που μας λείπει”.
Πάντως βλέπω πως τα τελευταία χρόνια υπάρχει μια μεγάλη άνθηση στην χώρα, εμφανίζονται ολοένα και περισσότεροι συλλέκτες και αυτό είναι κάτι που σημαίνει ότι υπάρχει μια μεγάλη αγάπη από αρκετές εκατοντάδες κόσμου για την ανταλλαγή αυτοκόλλητων.
“Αληθεύει αυτό και η πληροφόρησή σου είναι ακριβής. Παρακολουθώντας την έκρηξη ενδιαφέροντος γύρω από τα διάφορα συλλεκτικά αντικείμενα , τα άλμπουμ και τα αυτοκόλλητα είναι στην πρώτη γραμμή ενδιαφέροντος προσελκύοντας όλο και περισσότερους στις διάφορες αντίστοιχες συλλεκτικές ομάδες. Στην Ελλάδα εκτιμώ ότι δραστηριοποιούνται περισσότεροι από 1500 συλλέκτες άλμπουμ και αυτοκόλλητων, οι οποίοι κυρίως ασχολούνται με τα πιο δημοφιλή άλμπουμ , όπως αυτά περί το Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα και το Παγκόσμιο Κύπελλο. Από εκεί και πέρα γνωρίζοντας ότι η επέκταση των συλλογών εκτοξεύει το αντίστοιχο κόστος κτήσης, οι μισοί από αυτούς προσπαθούν να επεκταθούν και σε πιο εξεζητημένα άλμπουμ με έναν πυρήνα περίπου 100 ατόμων που συλλέγουν σχεδόν ότι άλμπουμ πέσει στα χέρια τους και δεν το έχουν ήδη”.
Στο μυαλό όλων μας αυτό το “παιδικό” παιχνίδι έχει συνδυαστεί με το όνομα της Panini ωστόσο βλέπουμε πως οι συλλέκτες δεν περιορίζονται μόνο σε μια εταιρεία αλλά και σε άλλες που ασχολούνται με τα αυτοκόλλητα χαρτάκια.
“Η Panini είναι, αδιαμφισβήτητα, η εταιρία που κατέχει τα πρωτεία τόσο στο πλήθος των παρεχόμενων συλλογών , όσο και στην ποιότητα αυτών , με αποτέλεσμα να αποτελεί σημείο αναφοράς για όλες τις συλλογές και τους συλλέκτες. Και στο υποσυνείδητο όλων μας έχει περάσει το ότι συμπληρώνονται πάντα, γεγονός που τις ξεχώριζε από τις συλλογές άλλων εταιριών (ελληνικών δυστυχώς), όπου η συμπλήρωση ήταν πρακτικά ανέφικτη από τους πελάτες αυτών (παιδιά). Σε αυτό το σημείο ιδιαίτερης αναφοράς χρήζει η δεσπόζουσα παρουσία του κυρίου Ράλλη Μπούρη, ο οποίος εργαζόμενος για πολλά χρόνια στους ντόπιους αντιπροσώπους της Panini , είχε καταφέρει να κάνει πράξη το μότο της Panini (ότι οι συλλογές της πάντα συμπληρώνονται) με την αποστολή άπειρων φακέλων με ελλείψεις σε συλλέκτες και πολλές φορές αυτό γινόταν και με δεύτερη -δωρεάν- αποστολή, ώστε τελικά να συμπληρωθούν κατ’αυτόν τον τρόπο άπειρα άλμπουμ.
Όσον αφορά στις άλλες εταιρίες (Καρουζέλ, Ολυμπιάδα, Ιντερνάσιοναλ, Αντωνιάδης, Γιαννάκη) τα τελευταία χρόνια έχει προκύψει ενδιαφέρον και για αυτές (κυρίως από τον πιο «σκληρό» πυρήνα που αναφέρθηκε παραπάνω), έστω και αν η αισθητική -πλην ελαχίστων εξαιρέσεων- ήταν υποδεέστερη της Panini, ενώ και η συμπλήρωση παρέμενε άλυτος γρίφος.
Το μερίδιο των ελληνικών εταιριών στην ελληνική συλλεκτική πίτα αυξάνεται τα τελευταία χρόνια, ιδιαίτερα μετά την αλλαγή πολιτικής της Panini , όπου μόνος γνώμονας έγινε το οικονομικό όφελος, με συνέπεια η Ελλάδα να είναι πια στη 2η ή και 3η ταχύτητα της Ευρώπης με την αποστολή σε εμάς συλλογών που κυκλοφόρησαν σε άλλες Ευρωπαϊκές χώρες 2 ή και 3 χρόνια πριν, με αποτέλεσμα οι περισσότεροι συλλέκτες να τις έχουν ήδη προμηθευτεί και η ζήτηση να είναι περιορισμένη. Σε αυτό συνετέλεσε και η σημαντική αύξηση των τιμών των προϊόντων της, ανακόλουθη προς τη χειμαζόμενη ελληνική οικονομία και την καταφανή μείωση του μηνιαίου διαθέσιμου εισοδήματος. Και αυτό σταδιακά οδήγησε στην παράδοση και της «ναυαρχίδας» των εγχώριων συλλογών (το τοπικό πρωτάθλημα) σε ελληνική εταιρία ίσως και για πρώτη φορά φέτος με επίσημο τρόπο”.
Δεν σου κρύβω πως έχω μείνει εντυπωσιασμένος από το γεγονός ότι βλέπω πως εμφανίζονται στο προσκήνιο συλλογές που χρονολογούνται στις αρχές της δεκαετίας του ’80. Αυτό δείχνει ότι ο συλλέκτης δεν τα πέταξε, τα κράτησε σαν ένα κομμάτι της παιδικής του ηλικίας που αναθερμαίνεται τώρα. Επίσης είναι δύσκολο για κάποιον να συμπληρώσει μια συλλογή, είτε παλιά – είτε νέα;
“Η αλήθεια είναι ότι οι συλλέκτες έχουν παράξενες και παράλογες πολλές φορές ιδέες. Προσωπικώς, κρατούσα τα αυτοκόλλητα χωρίς να τα κολλήσω στο άλμπουμ και τα έβαζα σε κουτάκια από ασημικά! Και τα διπλά μου τα κολλούσα στο άλμπουμ. Προφανώς, δεν ήμουν ο μόνος, γι’αυτό και ακόμα και στις μέρες μας διασώζονται συλλογές παλιές και σε άψογες καταστάσεις. Επίσης, μη λησμονούμε ότι η Panini σου έδινε τη δυνατότητα να αγοράσεις σφραγισμένη συσκευασία με άδειο άλμπουμ μαζί με ολόκληρο το απαιτούμενο σετ συμπλήρωσης αυτοκόλλητων και ιδιαίτερα για ελληνικές συλλογές π.χ η ελληνική συλλογή ποδοσφαίρου 1980 ήταν διαθέσιμη τουλάχιστον μέχρι το 2004 !! Έτσι, κάποιος που ασχολήθηκε στις αρχές του αιώνα μπορούσε να αποκτήσει συμπληρωμένες συλλογές σε κατάσταση σχεδόν αχρησιμοποίητη.
Στις μέρες μας η συμπλήρωση τέτοιων παλαιών συλλογών είναι εφικτή ,αλλά το κόστος είναι σημαντικά αυξημένο. Και εννοείται ότι μιλάμε για συλλογές Panini. Για συλλογές άλλων εταιριών τα πράγματα γίνονται πολύ πιο δύσκολα πλησιάζοντας το ανέφικτο. Όμως, αν υπάρχει πιθανότητα να συμπληρωθούν συλλογές όπως κάποιες ποδοσφαιρικές της Καρουζέλ, τότε αυτό είναι σημαντικά πιο εφικτό σήμερα παρά τότε που κυκλοφορούσαν. Και αυτό γιατί μέσω της ραγδαίας ανάπτυξης των μέσων κοινωνικής δικτύωσης υπάρχει η δυνατότητα απόκτησης άλμπουμ και συλλογών από διαφορετικές περιοχές της Ελληνικής Επικράτειας. Και αυτό βοηθά , γιατί η διανομή της Καρουζέλ «έστελνε» ίδιες παρτίδες στα αντίστοιχα μέρη. Χαρακτηριστικά να αναφέρω ότι για να συμπληρώσω ένα πανέμορφο άλμπουμ της Καρουζελ του 1988, χρειάστηκε να αγοράσω 16 διαφορετικά άλμπουμ, ώστε να βρω αυτά που μου έλειπαν. Και τα περισσότερα από τα 14 ήταν για 1 μόνο χαρτάκι!!! Οπότε αντιλαμβάνεστε κόστος κτήσης και αξία άλμπουμ.
Οι νέες συλλογές της Panini συμπληρώνονται, όμως αυτό γίνεται πολύ πιο δύσκολα και είναι σαφώς πιο κοστοβόρο από ότι στο παρελθόν. Δηλαδή μόνο με τις ανταλλαγές θα μπορούσε να συμπληρωθεί κάποιο άλμπουμ, όμως χρειάζονται σαφώς περισσότερες από ότι πριν 10 χρόνια. Πάντα , όμως , δίνεται η δυνατότητα παραγγελίας των τελευταίων αυτοκόλλητών μιας συλλογής.
Για τις ελληνικές εταιρίες αυτό είναι λίγο πιο δύσκολο, αν δε κάποιος «φωστήρας» έχει σκεφτεί να βάλει και ένα κουπόνι δώρου στην σειρά των νούμερων που ψάχνεις, τότε οι περισσότεροι θεωρούν ότι το κουπόνι δεν υπάρχει και θεωρούν τη συλλογή συμπληρωμένη χωρίς αυτό. Και ακόμα οι ελληνικές εταιρίες δεν έχουν ξεπεράσει τον «σκόπελο» του ίδιου αυτοκόλλητο στο ίδιο φακελάκι που δημιουργεί αλγεινή εντύπωση στον συλλέκτη , καινούριο ή παλιό”.
Θα ήθελα να μου πεις δύο λόγια και για το φόρουμ που υπάρχει, να το μάθει και ο κόσμος που δεν το γνωρίζει. Είναι απλά μια μεγάλη διαδικτυακή παρέα ή κάτι παραπάνω;
“Στην Ελλάδα έχουμε οργανωθεί στον τομέα τον συλλογών και υπάρχει το φόρουμ των stickeristas: www.stickeristas.com . Σε αυτόν τον χώρο γίνονται ανταλλαγές όλων των συλλογών (παλαιών και νέων), αλλά η ύπαρξη του είναι μια μάζωξη ετερόκλητων ανθρώπων με κοινό την αγάπη τους για τις συλλογές αυτοκόλλητων και άλμπουμ. Εκτός δηλαδή από τις ανταλλαγές που συντελούνται, έχει δημιουργηθεί μια μεγάλη παρέα και πολλοί από εμάς έχουν αποκτήσει πολλούς καινούριους φίλους. Με δραστηριότητες, όπως η κοπή πίτας σε διάφορα μέρη τη ς Ελλάδας (είναι ένα ιδιαίτερο διήμερο που κορυφώνεται με την κοπή πίτας και τη μοιρασιά συλλεκτικών δώρων σχεδόν σε όλους τους παρευρισκόμενους. Κύριο μότο είναι «ένας για όλους και όλοι για έναν» , το οποίο στην πράξη επιβεβαιώνεται με τη δωρεά ελλείψεων από άτομα που έχουν συμπληρώσει μια συλλογή σε άλλα άτομα του φόρουμ, που βρίσκονται στη διαδικασία συμπλήρωσης”.
Πως διαμορφώνεται η τιμή μιας συλλογής; Από την σπανιότητα της, από το αν είναι ακόμα σε κυκλοφορία κάποιες από αυτές ή από το πόσο παλιά είναι;
“Πολλοί είναι οι παράγοντες που καθορίζουν την τιμή μιας συλλογής. Πρωτίστως σημασία έχει η προσφορά και η ζήτηση για μια συλλογή. Η παλαιότητά της , το πλήθος αντιτύπων που έχει εκδοθεί για τη συλλογή, το λεγόμενο τιραζ (mintage). Σημαντικό ρόλο παίζει και η ευκολία ή δυσκολία συμπλήρωσής της. Και από εκεί και πέρα καθοριστικό ρόλο παίζει η κατάσταση στην οποία βρίσκεται η συλλογή και τα αυτοκόλλητα:
Ιδιαίτερη αξία έχει μια σφραγισμένη συλλογή από την Panini (Sealed album+set, πλήρες ολοκληρωμένο σετ μαζί με άδειο άλμπουμ), ενώ αντίστοιχης αξίας είναι και η συμπληρωμένη ακόλλητη συλλογή αυτοκόλλητων μαζί με άδειο άλμπουμ.
Σε μια κολλημένη συλλογή-συμπληρωμένο άλμπουμ ρόλο παίζουν η κατάσταση του άλμπουμ εν γένει, αν δηλαδή έχει φθορές, αν υπάρχουν σημάδια από στιλό (πχ τα σημειωμένα σκορ σε ένα άλμπουμ ρίχνουν την τιμή), αν είναι κολλημένα σωστά τα αυτοκόλλητα (εντός πλαισίου) και όπως είναι σαφές , όσο πιο λίγο χρησιμοποιημένο- επηρεασμένο από την ανθρώπινη παρουσία- το άλμπουμ , τόσο πέφτει η τιμή του”.
Πέρα από την παιδική αθωότητα όλων μας, φοβάσαι αν έχει γίνει εμπόριο στην σημερινή εποχή; Ότι κάποιοι προσπαθούν να πλουτίσουν μέσα από παλιές και σπάνιες συλλογές;
“Δυστυχώς αυτό είναι κάτι που συμβαίνει. Είναι απόλυτα αναμενόμενο σε μια διεργασία , όπου υπάρχει μια μεγάλη αγορά να δραστηριοποιούνται και επιτήδειοι, των οποίων μόνος σκοπός είναι το οικονομικό όφελος. Το θετικό, όμως, είναι ότι η συλλεκτική κοινότητα έχει αντανακλαστικά και με βραδύ ρυθμό μεν, αλλά υπαρκτό απομονώνει και τελικά αποβάλλει τέτοιους ανθρώπους.
Χωρίς, όμως, να παραβλέπουμε ότι πολλοί συλλέκτες μπορεί να βρεθούν και σε θέση πωλητών , ώστε να ανατροφοδοτήσουν τη συλλογή τους”.
